آتشکده آذربرزین مهر

آتشکده آذربرزین مهر

یکی از دیدنی های معروف مشهد آتشکده آذر برزین مهر است .آتشکده آذربرزین مهر که به چهار طاقی یا خانه دیو نیز شهرت دارد در۴۰ کیلومتری شمال غرب سبزوار  قرار دارد اما محل دقیق این آتشکده هنوز به طور کامل مشخص نیست، هر چند که جزء آثار باستانی سبزوار عنوان شده ولی هنوز اسناد قابل قبولی بر این مدعا ارائه نگردیده است. موقعیت این محل طوری است که  کسانی که با تور مشهد سفر می کنند در نخستین دیدار، حالتی از سکوت و اعجاب آمیخته با وهم  در بیننده پدید می آورد و چنین می نماید که سازندگان آتشگاه و مردم معتقدآن زمان در امر مبارزه با طبیعت و همچنین نیل به زیارت پرستشگاهشان دشواری های زیادی را متحمل شده اند.

آتشکده آذربرزین مهر

آتشکده آذربرزین مهر

این آتشکده در ارتفاع ۲۰۶۱ متری از سطح دریا و در کوهستان فشتنق – بین روستاهای ریوند، مهر، فشتنق – بین شاهرود، سبزوار و در حوالی روستای فشتنق قرار دارد و از لحاظ موقعیت جغرافیایی در یکی از صعب العبور ترین مناطق واقع است. آذَر بُرزین مِهر در عهد ساسانی در ناحیه ریوند نیشابور قرار داشته و  سومین آتشکده از سه آتشکدهٔ اساطیری- تاریخی مهم آیین زردشت است که در کنار آذر گشنسپ  (آتش شاهان و رزمیان) و آذر فرنبغ  (آتش روحانیان)، در مقام آتش کشت‌ ورزان (کشاورزان) از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.و برای کسانی که به بناهای تاریخی مشهد علاقه دارند پیشنهاد می کنیم از این آتشکده دیدن کنند.

آتشکده آذربرزین مهر

آتشکده آذربرزین مهر

حجم خاکی که بر اثر فرسایش و مرور زمان در کناره های صخره میانی و پایین دست آتشکده ملاحظه می شود، حکایت از وجود ساختمانی بزرگ بر روی نوک صخره دارد. این صخره با فاصله بسیار زیادی از هرگونه آبادی قرار گرفته که برای رسیدن به آن باید سختی های زیادی را متحمل شده و از روستای فشتنق Foshtanq  تا این محل باید حدود دو تا سه ساعت پیاده روی نمود. در دو سال گذشته حفاریهایی توسط یک گروه باستانشاس از کشور لهستان به همراه دستیاران ایرانی در این محل صورت پذیرفته است که نتایج آن تا کنون منتشر نشده است.

آتشکده آذربرزین مهر

آتشکده آذربرزین مهر

مصالح این آتشگاه کلا از سنگ لاشه است که از ارتفاعات اطراف بنا تهیه شده است.در قسمت های پایین اشکال منظم ترو قطعات درشت مورد استفاده قرار گرفته است.نکته قابل توجه از لحاظ باستان شناسی این است که در جنوب روستای ریوند به فاصله اندکی از چهار طاقی خانه دیو،محوطه باستانشناسی وسیع و گسترده ای از دوران تاریخی موجود است که بی ارتباط با بنای این چهار طاقی نیست و گمان می رود که این محل جایگاه شهرهای عظیم از دوره ساسانی و پیش از آن بوده است.
نکته‌ی بارز در خصوص «خانه‌ی دیو» آن است که این آتشگاه در اعماق دشت‌ها و در میان تپه‌های کوچک و بزرگ قرار گرفته و آتش آن از دور قابل مشاهده نبوده، بنابراین می‌باید آن را آتشکده‌ای محلی، ویژه‌ی یک منطقه‌ی کوچک دانست. مانند چهارتاقی «بازه هور» که موقعیت و کاربردی این‌چنین داشته است.

آتشکده آذربرزین مهر

آتشکده آذربرزین مهر

آتشکده آذربرزین مهر